Στο συνέδριο που μόλις πραγματοποιήθηκε για το δημογραφικό φαινόμενο στη χώρα μας, κυβέρνηση και λοιποί θεσμικοί παράγοντες έκρουσαν, για ακόμη μια φορά, τον «κώδωνα του κινδύνου» για τη συνεχή πτώση των δεικτών γεννήσεων που παρατηρείται στην Ελλάδα.
Το Κέντρο για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ θα προσεγγίσει το θέμα μέσα από τη σκοπιά ενός στοιχείου που τις περισσότερες φορές αγνοείται από τις αναλύσεις που σχετίζονται με το δημογραφικό ζήτημα της χώρας. Πρόκειται για το δείκτη των αυτοκτονιών.
Οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας βρίσκονται σε σταθερά αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας. Αυτό δεν είναι ένα πρόβλημα που εμφανίστηκε πρόσφατα, αλλά έχει χρόνια ιστορία στη χώρα μας. Τα τελευταία έτη, ωστόσο, παρατηρείται αύξηση του ποσοστού αυτοκτονιών στη μεσαία ηλικία, αντιστοιχώντας σε ηλικίες από 24 έως 62 ετών.
Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών της ΚΛΙΜΑΚΑ την τελευταία δεκαετία στις παραγωγικές ηλικίες μεταξύ 35 έως 65 ετών καταγράφονται κατά μέσο όρο από 250-300 αυτοκτονίες ετησίως, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 45%-50% του συνόλου των αυτοκτονιών κάθε έτους.
Είναι αδύνατο, λοιπόν, να αγνοήσουμε το γεγονός ότι η υπογεννητικότητα, η δημογραφική γήρανση και οι αυτοκτονίες συνδέονται στενά. Η παράλληλη ύπαρξη αυτών των προβλημάτων συνιστά μια σκληρή πραγματικότητα για τη χώρα μας. Οι αυτοκτονίες μπορεί να είναι ένα αποτέλεσμα ανασφάλειας, έλλειψης πρόσβασης ποιοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας και της έλλειψης προσμονής που δημιουργεί η δημογραφική κρίση.
Δεν πρέπει να παραβλέψουμε, ότι η υπογεννητικότητα δημιουργεί πολλαπλές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένου του προβλήματος της υπερβολικής γήρανσης της κοινωνίας. Αυτό, από την άλλη πλευρά, επηρεάζει το ψυχολογικό κλίμα, προκαλώντας αυξημένη πίεση στους//ις ενήλικες, κυρίως στις ηλικίες 24-62, που αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα της υπογεννητικότητας.
Σε κλίμακα εθνικής ανησυχίας, το πρόβλημα της υπογεννητικότητας και το φαινόμενο των αυτοκτονιών δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωριστά. Είναι αναγκαίο να δοθεί έμφαση στην ανάλυση και την αντιμετώπιση αυτών των δύο προβλημάτων, ως στενά συνδεδεμένων φαινομένων. Μόνο έτσι μπορούμε, να διαμορφώσουμε αποτελεσματικές πολιτικές που θα εξυπηρετούν το μέλλον της κοινωνίας μας και θα αντιμετωπίσουν αυτές τις σοβαρές προκλήσεις.
Η κοινωνία πρέπει να αντιδράσει με αποφασιστικότητα. Χρειάζεται να επενδύσει στην εκπαίδευση, στην ψυχολογική υποστήριξη και στις κοινωνικές δομές που θα διασφαλίσουν ένα υγιές περιβάλλον για την ανάπτυξη νέων ζωών και την υποστήριξη αυτών που αισθάνονται απομονωμένοι. Ο αγώνας εναντίον της υπογεννητικότητας και των αυτοκτονιών δεν είναι επιλογή. Είναι υποχρέωση προς τις επόμενες γενιές. Είναι η ώρα για αυστηρή δράση και αποφασιστικότητα για να αναστρέψουμε αυτήν την επικίνδυνη πορεία.
