Είναι γνωστό πως το φως μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση του συναισθήματος και η έλλειψη του μπορεί να έχει σοβαρή επίδραση στην υγεία.
Σύμφωνα με τον κλινικό καθηγητή ψυχιατρικής του Harvard Medical School, Richard Scwartz, τα ανθρώπινα όντα εξελίσσονται κατά την διάρκεια του κύκλου ημέρας- νύχτας και όταν αυτός διακόπτεται, μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο, την διάθεση και την αποδοτικότητα μας. Αφιερώνουμε τις περισσότερες ώρες της ημέρας μας σε εσωτερικούς χώρους με τεχνητό φωτισμό.
Σε αυτό το σημείο έρχεται να βοηθήσει η φωτοθεραπεία, η οποία αναφέρεται σε έκθεση σε συγκεκριμένα επίπεδα φωτός κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες. Η φωτοθεραπεία, αγωγή που χρησιμοποιείται στην εποχική και μη εποχική καταθλιπτική διαταραχή, συναισθηματική διαταραχή, μπορεί ενδεχομένως να ωφελήσει και τη χρόνια κατάθλιψη, την κατάθλιψη που προηγείται του τοκετού, και τις διαταραχές ύπνου.
Αλλά γνωρίζουμε πολύ λίγα σχετικά με τα πιθανά οφέλη της φωτοθεραπείας για άτομα με διπολική διαταραχή, μία από τις κύριες αιτίες αναπηρίας παγκοσμίως.
Σε μια ανάλυση που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό The Canadian Journal of Psychiatry, ο Δρ. Raymond Lam – καθηγητής στο τμήμα ψυχιατρικής, διευθυντής του Κέντρου Διαταραχών της Διάθεσης στο Djavad Mowafaghian Center for Brain Health – έριξε μια πιο προσεκτική ματιά στον αυξανόμενο όγκο έρευνας.
Ο Lam και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι, όταν πρόκειται για τη μείωση των συμπτωμάτων της διπολικής διαταραχής, η φωτοθεραπεία είναι πολλά υποσχόμενη.
Πώς λειτουργεί η θεραπεία με φως;
Δεν έγινε γνωστό με ακρίβεια πώς λειτουργεί η φωτοθεραπεία για εποχική και μη εποχική κατάθλιψη και αν είναι ο ίδιος μηχανισμός για τη διπολική κατάθλιψη.
Αυτό που διαπιστώθηκε είναι ότι το φως δρα για να ρυθμίσει το βιολογικό ρολόι που βρίσκεται σε μια μικροσκοπική περιοχή του εγκεφάλου, γνωστή ως ο υπερκασματικός πυρήνας. Υπάρχουν επίσης διαταραχές στο βιολογικό ρολόι που επηρεάζουν τους κιρκαδικούς (καθημερινούς) ρυθμούς σε άτομα με διπολική διαταραχή, συμπεριλαμβανομένων των ορμονικών ρυθμών, του ύπνου, της γνώσης και άλλων συμπεριφορών. Ωστόσο, δεν είναι γνωστό αν η ρύθμιση των κιρκαδικών ρυθμών είναι ο λόγος για τον οποίο η φωτοθεραπεία λειτουργεί ως αντικαταθλιπτικό.Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι το φως μπορεί να επηρεάσει τους κύριους νευροδιαβιβαστές, ή χημικούς αγγελιοφόρους, που επηρεάζουν την διάθεση και τη συμπεριφορά, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη. Με αυτόν τον τρόπο η φωτοθεραπεία μπορεί να λειτουργήσει παρόμοια με τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, ενεργώντας άμεσα σε αυτούς τους νευροδιαβιβαστές.
Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πώς η φωτοθεραπεία επηρεάζει άτομα με διπολική διαταραχή;
Υπάρχουν λιγότερες διαθέσιμες θεραπείες για τη διπολική κατάθλιψη σε σύγκριση με άλλους τύπους κατάθλιψης, επομένως είναι σημαντικό να βρεθούν νέες αποτελεσματικές θεραπείες.
Τα αντικαταθλιπτικά δεν είναι αποτελεσματικά και μπορεί να επιδεινώσουν την διάθεση σε άτομα με διπολική διαταραχή. Πολλοί άνθρωποι με διπολική διαταραχή πρέπει να λαμβάνουν άλλα φάρμακα όπως σταθεροποιητές διάθεσης.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να καθοριστεί εάν μια θεραπεία χωρίς φάρμακο, όπως η φωτοθεραπεία, είναι αποτελεσματική, επειδή μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς τις αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων.
Περιορισμοί της Έρευνας
Ένας μικρός αριθμός ατόμων μελετήθηκε, υπήρχαν πολλοί διαφορετικοί τύποι και δόσεις φωτοθεραπείας, οι περίοδοι παρακολούθησης ήταν πολύ σύντομες και οι περισσότεροι ασθενείς λάμβαναν άλλα φάρμακα για διπολική διαταραχή.
Δεδομένου ότι η διπολική διαταραχή είναι μια χρόνια πάθηση, πρέπει επίσης να εξετάσουμε περαιτέρω πώς πρέπει να χρησιμοποιείται το φως για τη θεραπεία συντήρησης για την πρόληψη μελλοντικών καταθλιπτικών επεισοδίων.
Σε έρευνα που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια του Καναδά, βρέθηκε πως ο συνδυασμός φωτός και ενός αντικαταθλιπτικού φαίνεται να δρα ευεργετικά για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης. Για την συγκεκριμένη έρευνα, οι 122 ενήλικες με μείζονα κατάθλιψη διαχωρίστηκαν σε 4 ομάδες στις οποίες η πρώτη λάμβανε αγωγή φωτοθεραπείας για 30 λεπτά την ημέρα και χάπι placebo, η δεύτερη χρησιμοποιούσε συσκευή χωρίς φωτοθεραπεία σε συνδυασμό με το αντικαταθλιπτικό χάπι fluoxetine, η τρίτη λάμβανε χάπι placebo και χρησιμοποιούσε συσκευή placebo, ενώ η τέταρτη λάμβανε αντικαταθλιπτικό σε συνδυασμό με φωτοθεραπεία.
Ο Lam ανακάλυψε πως το 60% αυτών που λάμβαναν αντικαταθλιπτικό σε συνδυασμό με φωτοθεραπεία παρουσίασαν ύφεση, σε σύγκριση με το 40% όσων έκαναν μόνο φωτοθεραπεία. Μόνο το 30% όσων έλαβαν το εικονικό φάρμακο και υποβλήθηκαν σε εικονική φωτοθεραπεία εμφάνισαν ύφεση, όπως και το 20% όσων έλαβαν το αντικαταθλιπτικό σε συνδυασμό με την εικονική φωτοθεραπεία.
Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι ασθενείς προσεγγίζουν την συγκεκριμένη θεραπευτική μέθοδο μέσω σύγχρονων, φορητών συσκευών φωτοθεραπείας σε συνδυασμό με την επίσκεψη τους σε θεράποντες ιατρούς για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των ψυχολογικών προβλημάτων και μεταβολών διάθεσης.
Η ΚΛΙΜΑΚΑ ακολουθώντας τα τεχνολογικά επιτεύγματα επενδύει σε έρευνα και εξοπλισμό που θα μπορεί να αξιοποιηθεί για την τεχνική της φωτοθεραπείας.
