21 Νοεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Επιζώντων Αυτοκτονίας και αφιερώνεται σε όσους/ες έχουν χάσει κάποιο δικό τους άνθρωπο από αυτοκτονία.
Στο Κέντρο για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας & τη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία – 1018, που λειτουργούν από την ΚΛΙΜΑΚΑ, έχει αναπτυχθεί και δραστηριοποιείται μία ομάδα επιζώντων – πενθούντων αυτοκτονίας.
Κάθε άτομο που αυτοκτονεί αφήνει πίσω τουλάχιστον 135 επιζώντες/ώσες, που έχουν χάσει κάποιο δικό τους και μένουν πενθώντας.
Η διαδικασία του πένθους είναι δύσκολη, ειδικότερα μια απώλεια λόγω αυτοκτονίας μπορεί να κάνει το πένθος ακόμα πιο περίπλοκο και τραυματικό. Οι επιζώντες/ουσες είναι συχνά διστακτικοί/ες στο να πουν πως ο θάνατος του αγαπημένου τους προσώπου οφείλεται σε αυτοκτονία.
Ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμος, είτε αν συμβεί χωρίς προειδοποίηση είτε ύστερα από αγώνα που έδινε το άτομο με κάποια ασθένεια. Ο θάνατος που οφείλεται σε αυτοκτονία κάνει την διαδικασία πένθους ακόμα πιο περίπλοκη.
– Σε πολλές περιπτώσεις ο θάνατος που οφείλεται σε αυτοκτονία είναι ξαφνικός, βίαιος και απροσδόκητος. Ανάλογα με την κάθε περίπτωση οι επιζώντες/ώσες καλούνται να μιλήσουν με την αστυνομία ή να απαντήσουν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων. Μπορεί ακόμα και να τους ζητηθεί να επισκεφτούν το σημείο όπου ο δικός τους άνθρωπος αυτοκτόνησε.
– Ένας/μια επιζών/ουσα μπορεί να έχει επαναλαμβανόμενες σκέψεις σχετικά με τον θάνατο του αγαπημένου του προσώπου, «ξαναπαίζοντας» την σκηνή του θανάτου ή την τελευταία τους συνάντηση σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν την πράξη και να απαντήσουν τα αμέτρητα «γιατί». Μερικοί θα παρουσιάσουν διαταραχή μετατραυματικού στρες, άγχος που μπορεί να γίνει χρόνιο.
– Το στίγμα που συνδέεται με την ψυχική ασθένεια (παράγοντας κινδύνου για τις αυτοκτονίες) είτε λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων είτε λόγω κοινωνικών συνθηκών κάνει τη συζήτηση γύρω από την αυτοκτονία του αγαπημένου προσώπου απαγορευτική βυθίζοντας το άτομο στην ενοχή και απομονώνοντας το κοινωνικά.
– Τα μη ξεκάθαρα συναισθήματα ως προς το άτομο που αυτοκτονεί σε πολλές περιπτώσεις βαραίνουν τους επιζώντες. Αισθήματα θυμού, απόρριψης, εγκατάλειψης αναμειγνύονται σε μια μη ξεκάθαρη σειρά και μορφή κάνοντας την διαχείριση του πένθους δύσκολη.
Η αναζήτηση της κατάλληλης βοήθειας από ειδικούς ψυχικής υγείας πέραν της βοήθειας από υποστηρικτικά δίκτυα όπως οικογένεια και φίλοι είναι απαραίτητη στη διαχείριση και προσαρμογή των επιζώντων μιας ανατρεπτικής και απρόσμενης απώλειας όπως αυτή της αυτοκτονίας. Τα άτομα αυτά μπορούν να αποτελέσουν μία δυναμική φωνή στην ευαισθητοποίηση του πληθυσμού και στην ανάπτυξη στοχευμένων δράσεων για την πρόληψη της αυτοκτονίας.
