Η αυτοκτονία είναι ένα μείζον πρόβλημα της δημόσιας υγείας και ως τέτοιο αναγνωρίζεται και αντιμετωπίζεται σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Δυνητικά αφορά τον καθένα, ανεξαρτήτως φύλου, φυλής ή κοινωνικοοικονομικής τάξης. Περίπου 2 άνθρωποι την ημέρα αυτοκτονούν στη χώρα μας, αφήνοντας πίσω τουλάχιστον 6000 πενθούντες ετησίως ενώ οι απόπειρες είναι 20 φορές πιο συχνές από την αυτοκτονία.
Η διαχείριση των αποπειρών αποτελεί πρόκληση για τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), όταν η νοσηλεία σε αυτές κριθεί απαραίτητη. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι, ποσοστό 5-10% ατόμων που αποπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν χρειάστηκε, να νοσηλευτούν σε ΜΕΘ.
Τα ευρωπαϊκά και διεθνή δεδομένα είναι αποκαλυπτικά. Μεταξύ των γυναικών, η πιο συνηθισμένη μέθοδος αυτοτραυματισμού που οδήγησε στην εισαγωγή στην ΜΕΘ είναι η κατανάλωση υπερβολικής δόσης φαρμάκων (69%), σε σύγκριση με τα ποσοστά των ανδρών (36%) ενώ έπεται η πτώση από ύψος.
Στη χώρα μας η έλλειψη κεντρικής καταγραφής δεδομένων των αποπειρών συνιστά σημαντικό εμπόδιο στην προσπάθεια πρόληψης της αυτοκτονίας και στην χάραξη στοχευμένων στρατηγικών δράσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η ελλιπής καταγραφή σε συνδυασμό με την απουσία Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ), οι οποίες μπορούν, να υποδεχτούν τους ασθενείς όταν βγουν από τις ΜΕΘ, αλλά, δυστυχώς, όπου υπάρχουν, γεμίζουν με πολύ βαριά περιστατικά ελλείψει ΜΕΘ, επιδεινώνουν το ήδη υπάρχον πρόβλημα, αυξάνοντας το κόστος για το Εθνικό Σύστημα Υγείας και καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη και χρονοβόρα τη διαδικασία εξεύρεσης κλίνης σε ΜΕΘ, σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις, όπως αυτές των πολυτραυματιών.
Η πρόληψη της αυτοκτονίας και η δημιουργία μιας εθνικής στρατηγικής, την οποία επανειλημμένα έχει ζητήσει η ΚΛΙΜΑΚΑ και έχει καταθέσει σχετικές προτάσεις μπορούν έμπρακτα και διαπιστωμένα, να δώσουν άμεση λύση ακόμη και σε τεχνοκρατικό επίπεδο, μειώνοντας σημαντικά τα ποσοστά των ασθενών που νοσηλεύονται στις ΜΕΘ, μετά από μια αυτοκαταστροφική απόπειρα.
Αν και η αυτοκτονία θεωρείται ως ένα από τα πλέον πολυσύνθετα προβλήματα στον τομέα της υγείας, οι διεθνείς πρακτικές καθώς και τα σχετικά ερευνητικά αποτελέσματα αναδεικνύουν ότι μπορεί να επιτευχθεί μια προληπτική προσέγγιση αυτής με εμφανή αποτελέσματα, μέσω συντονισμένων, διεπιστημονικών παρεμβάσεων σε διάφορα επίπεδα της κοινωνικής σφαίρας, καθώς και στους τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης.
Η αυτοκτονία δεν είναι ένα μοιραίο γεγονός. Το 95% των αυτοκτονιών θα μπορούσε να έχει προληφθεί.
