Στην Κλίμακα και στο Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, ερχόμαστε συχνά σε επαφή με ασθενείς, οι οποίοι πάσχουν από μια σοβαρή διαταραχή φοβίας, γνωστή και ως «νοσοφοβία». Στη νοσοφοβία, επικρατεί ένας παράλογος φόβος ότι κάποιος πάσχει από κάποια σοβαρή ασθένεια. Γενικά οι φόβοι για κάτι τέτοιο έχουν να κάνουν με τον φόβο κάποιου ότι θα πάθει μια σπάνια, ή ανίατη ασθένεια όπως φυματίωση, καρκίνο, καθώς και καρδιακές παθήσεις. Η συγκεκριμένη νόσος εμφανίζεται συνήθως μεταξύ των ηλικιών 20-30 ετών και μπορεί να προκληθεί από περισσότερους από έναν παράγοντες. Το άτομο μεγαλοποιεί στο μυαλό του το οποιοδήποτε σωματικό σύμπτωμα, επιμένοντας ότι είναι σοβαρά άρρωστο και συνεχίζει να εμμένει στην άποψη αυτή, ακόμα και όταν οι γιατροί τον διαβεβαιώνουν ότι είναι καλά.
Συνήθη χαρακτηριστικά ατόμων που πλήττονται από τη συγκεκριμένη φοβία:
- Μια αρνητική εμπειρία στο παρελθόν με κάποιον γιατρό
- Χρόνια προβλήματα υγείας
- Χαμηλή ανοχή απέναντι στον πόνο
- Ευαλωτότητα
- Φόβος ότι θα «χάσουν» τον έλεγχο
- Γονείς με έντονη ανησυχία, άγχος και ιατρικές φοβίες
- Υποχονδριακές παρενοχλήσεις
- Έντονο στρες
Μια από τις πιο συνηθισμένες αντιδράσεις των ανθρώπων που πλήττονται από τη νοσοφοβία, είναι η ερμηνεία που δίνουν σε κάποια φαινόμενα. Για παράδειγμα, ένας έντονος πονοκέφαλος, ή μια ταχυκαρδία μπορεί να μετατραπεί σε δείγμα ενός ακόμα πιο σοβαρού προβλήματος υγείας. Τα σενάρια του μυαλού τα οποία προκύπτουν μέσω του φόβου, μπορούν να κινητοποιήσουν εξίσου ανυπόφορες ψυχολογικές διαδικασίες. Κάθε νέο «σημάδι» στο σώμα, διαστρεβλώνεται και αυτό είναι αρκετό προκειμένου να ξεκινήσει μια ψυχολογική διαδικασία, η οποία κινητοποιεί με τη σειρά της ξανά και ξανά το έντονο στρες και το φόβο ότι «κάτι δεν πάει καλά», ή «κάτι κακό θα συμβεί».
Ο φόβος της ασθένειας, δεν κάνει αυτομάτως το άτομο που το βιώνει υποχονδριακό. Το δεδομένο, το οποίο διαφοροποιεί το πρόβλημα είναι ο βαθμός στον οποίο πιστεύει το άτομο ότι «πάσχει» από κάτι σοβαρότερο. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ακόμα και αν τα άτομα αυτά θεωρούν ότι πράγματι βιώνουν κάτι οργανικό, στην πραγματικότητα τα αίτια είναι ξεκάθαρα ψυχολογικής προέλευσης.
Τις περισσότερες φορές, όσοι πάσχουν από νοσοφοβία, συσσωρεύουν υπό το πρίσμα του φόβου, αισθήματα θυμού, ματαίωσης και απόγνωσης, αισθήματα ικανά να κινητοποιήσουν ακόμα και τον πανικό. Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, όπου αν καταστεί σαφές ότι όλα αυτά προέρχονται από καθαρά ψυχολογικούς παράγοντες, τότε μπορεί να γίνει μια πολύ σημαντική αρχή, προκειμένου το άτομο να ζητήσει βοήθεια από ειδικούς ψυχικής υγείας.
Υπάρχει θεραπεία;
Έχοντας αποκλείσει πράγματι το σενάριο ότι το άτομο πάσχει από κάτι οργανικό, υπάρχει τρόπος το άτομο να καταπολεμήσει τη διαρκή του αγωνία για το φόβο της νόσου. Η θεραπεία για τη συγκεκριμένη ασθένεια, δε βρίσκεται στο σώμα, αλλά τη ψυχή. Η αντιμετώπιση της νοσοφοβίας, μπορεί να γίνει είτε με φαρμακευτική αγωγή, είτε με ψυχοθεραπεία, είτε με το συνδυασμό και των δύο. Η ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση κρίνεται εξαιρετικά σημαντική ώστε να γίνει γνωσιακή αναδόμηση των δυσλειτουργικών και καταστροφικών ερμηνειών που κάνει το άτομο για τις σωματικές αισθήσεις του. Σε περίπτωση που κάποιο κοντινό σας πρόσωπο πάσχει από τη συγκεκριμένη διαταραχή φοβίας, παραπέμψτε το σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.