Ο όρος ΡΟΜ χρησιμοποιείται για να δηλώσει εθνοτικές ομάδες, οι οποίες μετά τον 10ο αιώνα, με αφετηρία την Ινδία (κατά την πλέον αποδεκτή άποψη και για άγνωστους έως σήμερα λόγους), μετακινήθηκαν δυτικά. Φτάνοντας στην Ευρώπη, διασκορπίστηκαν στα ευρωπαϊκά κράτη και κάποιοι από αυτούς αναμείχθηκαν με τον τοπικό πληθυσμό, ή άλλες μετακινούμενες ομάδες, ενώ κάποιοι άλλοι συνέχισαν το ταξίδι τους από χώρα σε χώρα. Ένα ταξίδι που σε αρκετές περιπτώσεις διαρκεί έως σήμερα.
Υπολογίζεται ότι στα κράτη της Ευρώπης ζουν σήμερα επτά έως οκτώ εκατομμύρια ΡΟΜ οι οποίοι χωρίζονται σε διάφορες υπό – φυλές. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις σχετικές καταγραφές ζουν περί τις 250.000 ΡΟΜ, χωρισμένοι σε διάφορες φυλές (Τσιγγάνοι, Ρουμανόβλαχοι, Χαλκιδαίοι κ.α). Ανάμεσα στις φυλές υπάρχουν κάποιες διαφορές στη γλώσσα, στο θρήσκευμα, και στο βαθμό ένταξης τους στην ευρύτερη κοινωνία.
Μετά από πρόταση που κατατέθηκε από τον φορέα της ΚΛΙΜΑΚΑ στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας για την εγκατάσταση ενός Κέντρου Ημέρας για την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των Ελλήνων Αθίγγανων, ενεκρίθη (αρ.υπ. απόφ. 2850/18-4-2000) και λειτουργεί απο τα τέλη Μαίου, στα σύνορα Ζεφυρίου – Μενιδίου. Το Κέντρο Ημέρας λειτουργεί μέσα στα πλαίσια του υποπρογράμματος “Ψυχαδέλφεια” για τους Έλληνες Αθίγγανους που αντιμετωπίζουν ψυχικές διαταραχές και ψυχοκοινωνικά προβλήματα.
Στόχος, η ανίχνευση των αναγκών του πληθυσμού, η παροχή ευκαιριών δημιουργικής απασχόλησης, η κοινωνική τους ένταξη με σεβασμό στη πλούσια παράδοση και ιδιαιτερότητά τους και παράλληλα, η ευαισθητοποίηση και ενεργή συμμετοχή μελών της ευρύτερης κοινότητας για την καταπολέμηση του στίγματος και του κοινωνικού αποκλεισμού, μέσω ενεργοποίησης κυκλώματος εθελοντών, και εδώ ακριβώς συναντάμε και την καινοτομία του: από τον ίδιο τον πληθυσμό των τσιγγάνων, που θα δράσουν πολλαπλασιαστικά στην επίτευξη των παραπάνω στόχων.
Το Κέντρο έρχεται να αναπληρώσει ένα ουσιαστικό κενό που υπάρχει στην πολιτική της αντιμετώπισης του κοινωνικού αποκλεισμού και βεβαίως να αντιμετωπίσει την δυσπιστία, αποτέλεσμα των προηγουμένων προσπαθειών που έχουν γίνει κατά καιρούς στην περιοχή, εξουδετερώνοντας την επίδρασή της, μέσω μιας ολοκληρωμένης και ολιστικής προσέγγισης των προβλημάτων, ρηξικέλευθης για τα ελληνικά, αλλά και ευρωπαϊκά δεδομένα. Το Κέντρο, με υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής και ψυχιατρικής υποστήριξης και προληπτικής ιατρικής, λειτούργησε τυπικά από τα τέλη Ιουνίου. Σε αυτή τη πρώτη φάση λειτουργίας εργάζονταν καθημερινή βάση ένας ψυχολόγος, ένας κοινωνικός λειτουργός και μια νοσηλεύτρια. Επίσης, σε τακτική εβδομαδιαία βάση ραντεβού, δεχόταν ο ψυχίατρος και οι γιατροί με τις ειδικότητες γενικής παθολογίας, ενδοκρινολογίας και ωτορινολαρυγγολογίας.
Υπηρεσία Υποδοχής Περιστατικών
Η υπηρεσία αυτή, πραγματοποιεί τις συναντήσεις με τα άτομα που επισκέπτονται για πρώτη φορά το Κέντρο Ημέρας. Αναλαμβάνει τα εξής:
- Διαμόρφωση θετικού κλίματος συνεργασίας
- Αρχική συνέντευξη και συμπλήρωση αναλυτικού ψυχοκοινωνικού ιστορικού του ενδιαφερόμενου
- Αξιολόγηση και αναπλαισίωση (όπου χρειάζεται) του αρχικού αιτήματος
- Ενημέρωση για το Κέντρο Ημέρας και τις υπηρεσίες του
- Διερεύνηση δευτερευόντων αιτημάτων
- Παραπομπή στην κατάλληλη υπηρεσία του Κέντρου Ημέρας
- Συνεννόηση με την επιστημονική ομάδα του Κέντρου Ημέρας για την συνολική προσέγγιση των περιστατικών
- Κινητοποίηση του ατόμου σχετικά με την ικανοποίηση του αιτήματός του
- Καταγραφή, συγκέντρωση και μελέτη στατιστικών στοιχείων
Η υπηρεσία αυτή στελεχώνεται διαδοχικά από όλα τα μέλη της επιστημονικής ομάδας των Κέντρων Ημέρας, προκειμένου να διασφαλίζεται η ειδική φροντίδα και η ολιστική προσέγγιση του προσερχόμενου από την πρώτη κιόλας επαφή.
Ψυχοκοινωνικές Υπηρεσίες
- Ψυχιατρική φροντίδα (εκτίμηση, αξιολόγηση, φαρμακευτική αγωγή, επανεξέταση)
- Συμβουλευτική , ψυχολογική υποστήριξη και παρακολούθηση περιστατικών
- Εμψύχωση και ενδυνάμωση προσερχόμενων
- Οικογενειακή συμβουλευτική
- Ψυχο-εκπαίδευση ατόμων και οικογενειών
- Παρέμβαση στην κρίση
- Διασυνδεσιμότητα με άλλους φορείς που ασχολούνται με την ψυχική υγεία
- Ανίχνευση και καταγραφή των ψυχοκοινωνικών αναγκών της κοινότητας
- Παροχή πληροφόρησης σχετικά με υπάρχουσες υπηρεσίες απεξάρτησης από ουσίες – Κινητοποίηση και προετοιμασία χρηστών και των οικογενειών τους για συμμετοχή σε τέτοιου είδους προγράμματα.
- Κοινωνική υποστήριξη και διαμεσολάβηση κατά τις επαφές των μελών των κοινοτήτων με φορείς και υπηρεσίες
- Συνοδεία σε υπηρεσίες
- Κατ’ οίκον επισκέψεις στην κοινότητα (οι υπηρεσίες προσφέρονται στους προσερχόμενους στα Κέντρα Ημέρας αλλά και κατ’ οίκον όταν υπάρχει η ανάγκη, ή όταν υπάρχει ενημέρωση για πάσχοντα που δε δύναται να προσέλθει)
- Ενημέρωση και κινητοποίηση ενδιαφερόμενων σχετικά με την υπεύθυνη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους και την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους
- Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινότητας για την άρση των διακρίσεων και των προκαταλήψεων
Ειδικές Υποστηρικτικές Υπηρεσίες
- Παροχή συμβουλευτικής σχετικά με νομικά θέματα και ψυχο-κοινωνική υποστήριξη κρατουμένων και των οικογενειών τους
- Πρόγραμμα αλφαβητισμού ενηλίκων με στόχο την απόκτηση απολυτηρίου δημοτικού – Πρόγραμμα αλφαβητισμού ανηλίκων με στόχο την κινητοποίηση και ενίσχυση των παιδιών προκειμένου να ενταχθούν ομαλά στο εκπαιδευτικό σύστημα και Πρόγραμμα ενισχυτικής διδασκαλίας ανηλίκων για παιδιά που ήδη παρακολουθούν το δημόσιο σχολείο
- Δράσεις προληπτικής ιατρικής, εμβολιασμούς, εξετάσεις και παραπομπές, προγράμματα αγωγής υγείας στην κοινότητα
- Επαγγελματικός προσανατολισμός και συμβουλευτική απασχόλησης, εκπαίδευση σε κοινωνικές και επαγγελματικές δεξιότητες και παροχή πληροφόρησης σχετικά με επαγγελματικές υποχρεώσεις και επιχειρηματικότητα. Προωθείται η διασύνδεση της κοινότητας με φορείς κατάρτισης και απασχόλησης
- Υποστήριξη σε λογιστικά και φοροτεχνικά ζητήματα
- Πληροφόρηση και υποστήριξη σχετικά με τις διαδικασίες έκδοσης διπλωμάτων οδήγησης.
- Πληροφόρηση και υποστήριξη σχετικά με την εκπλήρωση στρατιωτικών υποχρεώσεων
- Ευκαιρίες για δημιουργική απασχόληση και κοινωνική ένταξη γυναικών, παιδιών και νέων
- Προγράμματα που στοχεύουν στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινότητας ενάντια στο στιγματισμό, την κοινωνική και φυλετική προκατάληψη
- Προγράμματα συμμετοχής της κοινότητας σε πολιτιστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες.
- Ενημέρωση Φορέων και Υπηρεσιών για την λειτουργία και τις παροχές των Κέντρων Ημέρας καθώς και η ευαισθητοποίηση τους σχετικά με τις πολιτισμικά διαφοροποιημένες ομάδες.
- Διασύνδεση και συνεργασία με νοσοκομεία αναφορικά με την νοσοκομειακή και μετανοσοκομειακή φροντίδα περιστατικών με προβλήματα ψυχικής υγείας.
Διεύθυνση: Θερίσσου 16 και Κρυστάλλη
Τηλέφωνο: 210- 2483233
E-mail: zefyri@klimaka.org.gr
